Umiejętności komunikacyjne, rozumiane jako zdolność do efektywnego słuchania i wyrażania własnych myśli, stanowią kluczowy element sukcesu zawodowego. Rozwijając te umiejętności, można na przykład zwracać większą uwagę na to co mówią inni, prosić o konstruktywną krytykę, wyciągać lekcje z nieporozumień, kontrolować emocje oraz troszczyć się o językowej precyzji.
Człowiek komunikatywny to ten, który nie tylko słucha uważnie, ale też potrafi wyraźnie i zrozumiale przekazywać treści. Adaptuje też swój sposób mówienia do poziomu rozumienia rozmówcy oraz do sytuacji. Mówi inaczej do dziecka, inaczej do kolegi z pracy, a jeszcze inaczej do osoby starszej czy nastolatka. Komunikatywność obejmuje również świadome korzystanie z języka ciała oraz interpretowanie gestów innych osób. Osoba posiadająca dobrze rozwinięte umiejętności społeczne umie utrzymywać kontakt z innymi, pilnując „flow” rozmowy.
Sprawna komunikacja jest kluczowa w wielu profesjach. Poprzez efektywne przekazywanie i odbieranie informacji, możemy tworzyć relacje, unikać nieporozumień oraz wyrażać swoje emocje w sposób asertywny i jasny, szczególnie w kontekście konkretnych wydarzeń.
Chcąc poprawić swoje umiejętności komunikacyjne, warto zacząć od większego skupienia na słuchaniu niż mówieniu. Pierwszym krokiem do efektywnego dialogu jest przepuszczenie drugiej osoby do głosu. Aktywne słuchanie ma kluczowe znaczenie szczególnie w relacjach biznesowych, na przykład pomiędzy dostawcą usług a klientem. Aby pomóc osobie, która zwraca się do nas z problemem, musimy zrozumieć jej potrzeby.
Rozwój to nieustanne odkrywanie swoich słabości i pracowanie nad ich eliminacją. Czasami trudno samodzielnie zauważyć, które obszary naszej osobowości wymagają intensywnego doskonalenia. Warto prosić o opinie innych osób, które mogą dostrzegać nasze braki w zakresie komunikacji. Nie powinniśmy się bać prosić przełożonych o przesłuchanie nagrania naszej rozmowy telefonicznej z klientem i ocenę naszej kompetencji.
Ważnym elementem samodoskonalenia jest analiza własnych doświadczeń komunikacyjnych. Powinniśmy oceniać swoje działania, identyfikując to co zrobiliśmy dobrze oraz zauważając nasze pomyłki. Kolejnym krokiem powinno być rozwijanie naszych zalet i eliminowanie niedoskonałości.
Kluczowe w skutecznej komunikacji jest również umiejętność panowania nad emocjami. Silne emocje, takie jak stres czy gniew, mogą przesłonić nam wiele istotnych szczegółów, które mogą wpływać na jakość rozmowy.
Osoba umiejętnie komunikująca się potrafi dobierać odpowiednie słowa i używać ich w odpowiednim kontekście. Czytanie książek i poszerzanie słownictwa może pomóc nam lepiej wyrażać swoje myśli.
Trening umiejętności interpersonalnych może być przydatny w rozwijaniu komunikatywności i innych tzw. miękkich umiejętności. Podczas takiego treningu dowiadujemy się m.in. jaki mamy stosunek do kontaktów z innymi ludźmi, jak inni nas postrzegają, jakie problemy napotykamy w relacjach z innymi oraz jak pokonywać własne ograniczenia i wyrażać swoje uczucia.