Pejzaż pola słoneczników jest niezwykle malowniczy co sprawia, że artystyczne przedstawienia tych roślin mogą być często spotkane w dziełach wielkich malarzy. Ale warto pamiętać, że słoneczniki to nie tylko piękna sceneria, ale również skarbnica wartości odżywczych zawartych w ich nasionach. Te nasiona, będące bogactwem składników odżywczych, są zalecane dla wegetarian, wegan, sportowców, kobiet myślących o macierzyństwie oraz osób walczących z wysokim poziomem cholesterolu.
Różnorodność słonecznika sprawia, że jest on jedną z najstarszych roślin ozdobnych. Ma swoje korzenie w Ameryce Północnej, ale uprawa tej rośliny rozprzestrzeniła się na niemal cały świat (do Europy trafiła w XIX wieku). Słonecznik jest członkiem rodziny astrowatych i obejmuje około 70 różnych gatunków. Najczęściej spotykanym gatunkiem jest słonecznik zwyczajny (łac. Helianthus annuus L.), natomiast Helianthus decapetalus L. to przykład słonecznika ozdobnego.
Popularność słonecznika wynika nie tylko z jego atrakcyjnego wyglądu, przypominającego słoneczny krajobraz. Dodatkowym atutem jest fakt, że uprawa tych roślin jest dość prosta. Nasiona słonecznika można siać w okresie wiosennym (od kwietnia do maja). Nie boją się one wiosennych przymrozków, ale wymagają obfitego nawożenia i dużo światła słonecznego.
Słonecznik to jednak nie tylko roślina piękna, ale również użyteczna. Jego nasiona oraz olej uzyskiwany z nich są źródłem wielu cennych składników odżywczych.
Pestki słonecznika są zdrowym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych – 100 g zawiera około 18,5 g jednonienasyconych kwasów tłuszczowych i 23,1 g wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Regularne spożywanie pestek słonecznika pomaga utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu i zmniejszyć ryzyko schorzeń układu krążenia.
Wartościowe tłuszcze to jednak nie wszystko co oferują pestki słonecznika. Są także doskonałym źródłem białka roślinnego – 100 g zawiera około 20 g tego cennego składnika. Dlatego stanowią one ważny element diety wegetarian i wegan.
Prozdrowotne właściwości nasion słonecznika wynikają również z ich wysokiej zawartości błonnika pokarmowego (około 8,6 g na 100 g). Jest to składnik, który wspomaga procesy odchudzania, reguluje poziom cholesterolu i cukru we krwi oraz ma korzystny wpływ na funkcjonowanie układu trawiennego.
Nienasycone kwasy tłuszczowe, białko i błonnik pokarmowy to nie jedyne cenne składniki obecne w nasionach słonecznika. Słonecznik jest też bogatym źródłem witamin i minerałów. Wśród nich magnez, który jest niezbędny dla prawidłowej pracy mięśni i układu nerwowego. Dodatkowo pestki słonecznika zawierają:
- żelazo;
- wapń;
- cynk;
- witaminy z grupy B (w tym kwas foliowy);
- witaminę E.
Cynk i witamina E pełnią rolę antyoksydantów. To oznacza, że pestki słonecznika pomagają zwalczać zgubny wpływ wolnych rodników na organizm. Ich spożywanie posiada także pozytywny wpływ na mineralizację kości, przemianę materii, funkcjonowanie układu nerwowego i mięśni oraz płodność.